Geschiedenis spoorwegen
in en om
Roosendaal

Niets uit deze website mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt, door middel van kopie, op digitale of welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van auteur en/of webmaster.

Van Zegge naar Seppe

1. 'Lands Welvaren' en bunker bij Zegge

01. Op een uitsnede van de topografische kaart uit circa 1900, zie je het punt op de Rijksweg waar de latere Onze Lieve Vrouwe-straat naar Zegge begint. Juist links daarvan staat 'Lands Welvaren' als naam van een boerderij (met misschien ook een café).
Deze (pacht-)boerderij met als eigenaar de familie Van Loon uit Roosendaal stond op Roosendaals grondgebied.
Een eindje verderop naar het oosten staat 'Het Huis ten Halve' genoemd, als benaming van een pleisterplaats, ongeveer op de helft van de afstand tussen Breda en Bergen op Zoom, namelijk 18 kilometer. Kortbij lag ook het kruispunt met de weg van Rucphen naar Zegge en Oud Gastel (nu nog ten dele aangeduid als Gastelsebaan). 'Het Huis ten Halve' lag echter op Hoevens grondgebied.
In latere jaren werd juist op Rucphens grondgebied nog een steenbakkerij gevestigd (later bekend als steenfabriek 'De Volharding'). Tegenwoordig ligt hier 'De Hoezaar' als tankstation langs de A 58 en als afslag naar Roosendaal en Zegge. Kaart, collectie Marius Broos, Roosendaal.

Overigens is het op deze topografische kaart heel merkwaardig dat bij Zegge het woord 'station' staat en bij Seppe 'Halte Seppe'. Zegge heeft nooit een spoorwegstation gekend, laat staan een vatse halte, alleen hooguit een stopplaats voor een enkele jaarlijkse bedevaarttrein. Seppe kende inderdaad wel een halte en dat zelfs vanaf het prille begin in 1854 tot 1937.

02. Links staat de boerderij die in vroegere jaren de naam 'Lands Welvaren' droeg (althans op de topografische kaart). De benaming is niet geheel ten onrechte, een voordeur in het midden met aan weerszijden twee grote ramen en een afgeschermde stoep voor de deur, dat duidt op welgesteldheid. Een honderdtal meters verderop werd in 1944 een grote bunker gebouwd. De foto is gemaakt op 22 september 1974.

03. Artikel in het Brabants Nieuwsblad van 11 september 1975. De bunker is vanaf de Onze Lieve Vrouwestraat gefotografeerd.

04. Gezicht in noordwestelijke richting op de bunker uit de Tweede Wereldoorlog op de hoek van de Rijksweg en de Onze Lieve Vrouwestraat (rechts) naar Zegge. De foto is gemaakt op 19 mei 1974.

05. Gezicht vanaf de Onze Lieve Vrouwestraat (links buiten beeld) in zuidoostelijke richting op de bunker uit de Tweede Wereldoorlog op de hoek van de Rijksweg te Zegge. De foto is gemaakt op 19 mei 1974.

06. De bunker langs rijksweg 256 (A58) zou worden opgeblazen door het aannemingsbedrijf Van den Akker uit Limburg. Maar eerst werd een 'proefplof' op de noordwestelijke hoek (links in beeld) uitgevoerd. Rechts is goed te zien dat er al heel wat langs de oude Rijksweg was opgeruimd. De foto is gemaakt in de eerste helft van januari 1974.

07. Voor de proefexplosie op 17 januari 1976 zijn de voorbereidingen aan de gang. De fotograaf staat een honderdtal meters ten zuiden van de Rijksweg in afwachting van de dingen die komen gaan. Kort achter de bunker staat de boerderij aan de Onze Lieve Vrouwestraat, waarvan de sloop enkele weken later in gang werd gezet.

08. De foto is gemaakt op 17 januari 1976, kort na de proefexplosie op de noordwestelijke hoek. Op de achtergrond ligt de Rijksweg.

09. Draaiend met zijn camera van de noordwestelijke hoek van de bunker naar het westen ziet de fotograaf in de verte (rechts) de boerderij staan, die in het verleden getooid was met de naam 'Lands Welvaren' en ook niet aan sloop zal ontkomen.

10. De boerderij, die in het verleden, getooid met de naam 'Lands Welvaren', zag er aan de kant van de Rijksweg mooi uit. Maar de achterkant was wel anders en daar ging echt niet zo veel verloren. De foto is gemaakt op 8 februari 1976.

11. De foto is gemaakt op 8 februari 1976 na een proefexplosie op de noordwestelijke hoek op 17 januari 1976. Voor passanten op de Rijksweg kwam de achterkant van de bunker nooit in beeld.

Uit alle plaatjes van mij in deze rubriek zal blijken, dat ik (helaas) nooit bij het 'moment supreme' ben geweest. Uiteraard wist ik de juiste dag en tijdstip niet, want dat werd nooit gecommuniceerd om voor de hand liggende redenen, laat staan dat ik op zo'n dag er ook werkelijk bij had kunnen zijn. Want ik moest werken en zo maar plotseling een vrije dag opnemen, dat kon in die tijd niet zo maar. Gelukkig waren er persfotografen, die zich goed van hun taak kweten, al moet ik wel zeggen, dat de redactie van een krant slechts vaak meer dan één foto plaatste. Of die ene plaat dan de beste was, afgezien nog van de slechte beeldkwaliteit in de krant....!

12. Gelukkig zijn de negatieven van persfotograaf Ben Steffen bewaard gebleven en toegankelijk gemaakt via het West-Brabants Archief. Boven en onder staat de eerste grote explosie in drie spectaculaire beelden. Op de achtergrond staat de boerderij aan de Onze Lieve Vrouwestraat mooi in beeld. De foto is gemaakt op 19 februari 1976.

13. Gelukkig zijn de negatieven van persfotograaf Ben Steffen bewaard gebleven en toegankelijk gemaakt via het West-Brabants Archief. Boven en onder staat de eerste grote explosie in drie spectaculaire beelden. Op de achtergrond staat de boerderij aan de Onze Lieve Vrouwestraat mooi in beeld. De foto is gemaakt op 19 februari 1976.

14. Gelukkig zijn de negatieven van persfotograaf Ben Steffen bewaard gebleven en toegankelijk gemaakt via het West-Brabants Archief. Boven staat de eerste grote explosie in drie spectaculaire beelden. Op de achtergrond staat de boerderij aan de Onze Lieve Vrouwestraat mooi in beeld. De foto is gemaakt op 19 februari 1976.

15. Artikel in het Brabants Nieuwsblad van 20 februari 1976, na de eerste explosie op 19 februari 1976.

16. Artikel in het Brabants Nieuwsblad van 20 februari 1976, na de eerste explosie op 19 februari 1976.

17. Links: Artikel in het Brabants Nieuwsblad van 20 februari 1976, na de eerste explosie op 19 februari 1976.
18. Rechts: Artikel in het Brabants Nieuwsblad van 26 februari 1976, na de tweede explosie op 25 februari 1976.

19. Foto van de noordwestzijde, gemaakt op 22 februari 1976 na de eerste explosie op 19 februari 1976.

20. Foto van de noordzijde gemaakt op 22 februari 1976, na de eerste explosie op 19 februari 1976. Op de achtergrond staat de boerderij, die heel vroeger de welluidende naam 'Lands Welvaren' had.

21. Foto van de noordoostzijde, gemaakt op 29 februari 1976 na de tweede explosie op 25 februari 1976.

22. Foto van de noordzijde, gemaakt op 29 februari 1976 na de tweede explosie op 25 februari 1976.

23. Artikel in het Brabants Nieuwsblad van 5 maart 1976, na de derde explosie op 4 maart 1976. Links achter rijzen de glasfabriek en de hoge schoorsteen van Philips in Roosendaal op.

24. Artikel in het Brabants Nieuwsblad van 5 maart 1976, na de derde explosie op 4 maart 1976. Voor de bovenste illustratie in dit artikel werd een foto van Ben Steffen (werkzaam voor het 'Dagblad De Stem') van 19 februari gebruikt.

25. Foto gemaakt op 7 maart 1976, na de derde explosie op 4 maart 1976. Een bijna onherkenbaar restant.

26. Foto gemaakt op 7 maart 1976, na de derde explosie op 4 maart 1976. Een bijna onherkenbaar restant.

2. Twee garagebedrijven en een steenfabriek bij 'Het Huis ten Halve'

27. Zowel Verwijs als Franken hadden hun bedrijf in de gemeente Rucphen. Zegge was één van de vijf kerkdorpen in de gemeente Rucphen en eigenlijk slechts via een smalle corridor met de hoofdkern verbonden. Vanuit Rucphen was Zegge via de Gastelsebaan (in zwart op het kaartje aangeduid) verbonden. Juist waar de Gastelsebaan de Rijksweg kruiste, lag het café 'Het Huis ten Halve', maar dat stond op het grondgebied van de gemeente Hoeven. De steenbakkerij, later bekend als steenfabriek 'De Volharding' stond in de 'corridor'. Een paar honderd meters verderop lag de gemeentegrens met Hoeven.

28. Garagebedrijf en autohandel van Verwijs (langs Rijksweg 56), 22 september 1974. Verwijs zou zijn bedrijf nog in 1975 naar de Gastelseweg in Roosendaal verplaatsen.

29. Zo weinig auto's er op een zaterdagmiddag in september 1974 passeerden (zie vorige foto), zo druk kon het zijn op een zaterdag-middag in het vakantieseizoen in augustus 1975. Kennelijk zijn er nogal wat Duitsers weer op weg naar hun 'Heimat' na een vakantie aan de Zweeuwse stranden. Het garagebedrijf en autohandel van Verwijs (langs Rijksweg 56) is al verhuisd naar de Gastelseweg. De wel zeer bouwvallige huisjes langs de Rijksweg zijn al gesloopt.

30. Garagebedrijf en autohandel Franken (langs Rijksweg 56), 22 september 1974. Franken verplaatste zijn bedrijf een eindje naar 'achter' en bleef later bereikbaar via de noordelijke parallelweg langs de nieuwe en zeer brede Rijksweg 56, later A 58.

31. Gezicht op de in aanleg zijnde en zeer brede Rijksweg 56, later A 58. In de verte staat het woonhuis en de loods erachter van het garagebedrijf Franken in elk geval nog overeind. Of de andere gebouwen (ten oosten ervan) er nog staan, is niet te zien. Wel valt op, hoe groot het beslag op de naastgelegen gronden is geweest.

32. Helaas is uit een topografische kaart op een grote schaal nooit te achterhalen, waar precies een gebouw stond. Alleen de naam geeft aan dat er in die tijd iets was. Gesuggereerd wordt misschien dat het 'Huis ten Halve' aan de noordzijde van de weg stond, maar een foto als hieronder in het krantenartikel laat duidelijk de zuidzijde van de weg zien. Topografische kaart uit circa 1910.

33. Artikel in het Brabants Nieuwsblad van 7 augustus 1973.

34. Artikel in het Brabants Nieuwsblad van 2 mei 1975. Waar de foto precies is gemaakt, laat zich echter raden. Vermoedelijk is dat niet zo ver verwijderd van de plaats, waar vroeger 'Het Huis ten Halve' stond.

3. Twee cafés en een boerderij bij 'Maple Farm'

35. Een plaatje van Ben Steffen uit oktober 1970 laat de aloude kruising van de weg tussen Rucphen (rechts) en Seppe (links) met Rijksweg 56 zien. Op elke hoek van de straat stond een gebouw. De kruising stond wijd en zijd bekend als 'Maple Farm', genoemd naar de in de buurt gelegen N.V. Boomkwekerijen 'Maple Farm' van H.W.M. van der Bom uit Oudenbosch. Overigens ging dit bedrijf na afzetproblemen in de jaren van de Eerste Wereldoorlog in 1920 failliet.

Rechts vóór de hoek met de weg naar Rucphen staat het café 'Maple Farm'. Links na de hoek met de weg naar Seppe staat een oude boerderij die ten tijde van de aanleg in de jaren 1854-1855 van de spoorweg tussen Roosendaal en Breda ook dienst deed als café en eigendom was van ene Jacobus Sep. Hier verzamelden zich de geronselde spoorwegarbeiders voor hun dagelijkse natje en droogje. Uiteindelijk kreeg de halte bij Bosschenhoofd de naam 'Seppe', omdat iedereen het steeds had over "je bent hier bij Sep(pe) ".
Links buiten beeld staat het café 'De Viersprong'.

36. Op de dag van vandaag is het bijna onvoorstelbaar dat Sinterklaas op een kille novemberdag in 1973 met zijn witte schimmel het kruispunt 'Maple Farm' schuin oversteekt. Rechts staat het woonhuis van de familie Van der Bom in beeld (zie ook beeld 65), dat in 1974 niet behoefde te wijken voor de nieuwe autosnelweg. De foto dateert uit 1973. (Met dank aan Toon de Bruijn)

Wie echter goed met de geschiedenis van 50 jaar terug op de hoogte is, zal zeggen: "Nogal wiedes, minister-president Joop den Uijl had zijn tanden laten zien en had met het oog op dreigende olietekorten in november en december autoloze zondagen ingevoerd."
De benzine ging op de bon en ieder gezin kreeg een beperkt aantal bonnen. Vrij snel liet het zich al aanzien, dat het zou meevallen en werd alles wat van Den Uijl kwam een lachertje.

37. Artikel in het Brabants Nieuwsblad van 18 september 1974.

38. Op de zuidwesthoek van het kruispunt 'Maple Farm' (Rijksweg 56 / Bosschenhoofd en Rucphen) stond het café 'Maple Farm' , 22 september 1974.

39. Op de noordwesthoek van het kruispunt 'Maple Farm' (Rijksweg 56 / Bosschenhoofd en Rucphen) stond het café 'De Viersprong', 22 september 1974.

40. Op de noordoosthoek van het kruispunt 'Maple Farm' (Rijksweg 56 / Bosschenhoofd en Rucphen) stond de vroegere boerderij met café en destijds eigendom was van ene Jacobus Sep, 22 september 1974. Vanaf de late jaren veertig tot aan de sloop in 1975 was het gebouw eigendom van de familie Scheepers. Oorspronkelijk woonde deze familie aan de Bredaseweg in Roosendaal, nabij Philips. Hun De boerderij moest echter in de jaren vijftig plaats maken voor de voortdurende uitbreidingen van de elecronica-gigant, 22 september 1974.

41. Links staat het café 'De Viersprong' en rechts de boerderij bij het kruispunt 'Maple Farm' (Rijksweg 56 / Bosschenhoofd en Rucphen), 22 september 1974.

42. Links staat het café 'De Viersprong' en rechts de boerderij bij kruispunt 'Maple Farm', (Rijksweg 56 / Bosschenhoofd en Rucphen), 22 september 1974.

43. Artikel in het Brabants Nieuwsblad van 1 oktober 1974.

44. Artikel in het Brabants Nieuwsblad van 3 oktober 1974.

45. Artikel in het Brabants Nieuwsblad van 4 oktober 1974.

46. Artikel in het Brabants Nieuwsblad van 11 oktober 1974.

47. Artikel in het Brabants Nieuwsblad van 14 februari 1975.

48. Artikel in het Brabants Nieuwsblad van 28 februari 1975.

4. De oude bebouwing bij 'Maple Farm', de boerderij van Marinus Scheepers

In 1968 was er nog maar amper sprake van een verbreding van de oude Rijksweg, want in die jaren zestig lagen er plannen voor een nieuwe autosnelweg ten zuiden van Breda, Etten-Leur, Roosendaal en Wouw naar Woensdrecht. Ten zuiden van Breda zou een aansluiting plaatsvinden op de al (bijna) in aanleg zijnde gedeelten van de latere A 58 (tussen Tilburg en Breda) en latere A 16 (tussen Rotterdam en Antwerpen). Bij Woensdrecht moesten aansluitingen komen op de latere A 4 (tussen Rotterdam en Antwerpen) en een verlenging naar Vlissingen (later A 58).

49. Gezicht op 30 juni 1965 op de boerderij aan de noordoostelijke hoek van de oude Rijksweg en de Pastoor van Breugelstraat. Het is nog echt stil op de Rijksweg, zelfs in de zomermaanden. Wie toen had gedacht dat er ooit eens nog stoplichten zouden komen, werd meteen uitgelachen.

50. Op 1 september 1968 poseren Marinus Scheepers en zijn echtgenote voor hun boerderij op de noordoostelijke hoek van de oude Rijksweg en de Pastoor van Breugelstraat. Op dat ogenblik lijkt er nog geen vuiltje aan de lucht. Wie toen had gedacht dat er ooit eens nog stoplichten zouden komen, werd nog steeds uitgelachen.

51. Pas rond 1970 werd de onoverzichtelijke kruising voorzien van stoplichten op de Rijksweg, want op zowat alle hoeken stond een gebouw het uitzicht te belemmeren. Opvallend is dat inmiddels alle ramen van blinden zijn voorzien, die zelfs voor een deel overdag gesloten zijn. Inmiddels zijn er ook bomen gesneuveld. De foto is gemaakt op 18 april 1972.

52. Op 7 mei 1974 is streekarchivaris Clemens Lohmann wederom present voor het maken van een foto. Het lijkt nog stil op straat, maar voor de boerderij van Marinus Scheepers zijn de dagen inmiddels geteld.

53. Diezelfde 7 mei 1974 neemt streekarchivaris Clemens Lohmann nog een foto vanuit het oosten op het schuurgedeelte van de boerderij. Let op de emaille-reclameplaat van 'Ritmeester' op de gevel. Links ligt het café Maple Farm.

54. Gezicht vanaf de Pastoor van Breugelstraat op de achterzijde van de oude boerderij (huisgedeelte) van Marinus Scheepers. Veel activiteit is er op 20 augustus 1974 niet meer te bespeuren. Het gebouw is in de loop van anderhalve eeuw meermalen aangepast en/of uitgebreid.

55. Gezicht op de achterzijde van de oude boerderij (stal- en schuurgedeelte aan de oostzijde) van Marinus Scheepers. Veel activiteit is er op 20 augustus 1974 niet meer. Het gebouw is in de loop van anderhalve eeuw meermalen aangepast en/of uitgebreid. Let op de emaille-reclameplaat van 'Ritmeester' op de gevel. Kennelijk leverde dat toch elk jaar nog een paar centen op.

56. In september 1974 is de boerderij op de hoek als eerste aan de beurt voor afbraak. Op 19 september 1974 is het dak van het huis op wat balken na eraf. Nog geen vijf dagen later ligt alles plat.

5. De oude bebouwing bij 'Maple Farm', het café 'De Viersprong' op de noordwestelijke hoek

57. Gezicht op 30 juni 1965 op de uitspanning 'De Viersprong' aan de noordwestelijke hoek van de oude Rijksweg en de Pastoor van Breugelstraat. Het is nog echt stil op de Rijksweg, zelfs in de zomermaanden. Wie toen had gedacht dat er ooit eens nog stoplichten zouden komen, werd uitgelachen. Het lijkt er nog al gemoedelijk aan toe te gaan op het adres Pastoor van Breugelstraat 178.

58. Vertegenwoordigers en werklieden maakten rond de middaguren vaak gebruik van het café 'De Viersprong' om er te schaften en contacten te leggen. De foto is gemaakt op een mooie winterdag, 29 januari 1974.

59. Nog geen negen maanden later, op 24 september 1974, staat de horecagelegenheid volledig leeg, in afwachting van de afbraak om plaats te maken voor een nieuwe autosnelweg.

60. Goed negen maanden later, op 9 oktober 1974 is het voormalige café 'De Viersprong' bijna bezweken onder de slopershamer van Harrie Gijzen, destijds Dr. Struyckenstraat 236 , in Breda.

6. De oude bebouwing bij 'Maple Farm', het café 'Maple Farm' op de zuidwestelijke hoek

61. Komend uit Rucphen rijden op 1 september 1968 enkele auto's en (brom-)fietsers de Rijksweg op of steken deze over. Er zijn nog geen verkeerslichten. Rechts staat, op de zuidwestelijke hoek van het kruispunt, de pleisterplaats 'Maple Farm' . Het is nog stil op de Rijksweg, zelfs in de zomermaanden.

62. Het jaar 1975 is het laatste van het bestaan van de pleisterplaats 'Maple Farm'. De foto dateert van 30 januari 1975. Links staan de stoplichten voor het verkeer op de Rijksweg nog juist in beeld. Twee weken later begon de afbraak van het café.

63. Het jaar 1975 is het laatste van het bestaan van de pleisterplaats 'Maple Farm'. De foto dateert van 19 februari 1975 en laat de achterzijde van 'Maple Farm' zien. Links staat een 'moderne' schuilplaats voor het autobusvervoer van de BBA. Nog diezelfde maand werd het café volledig met de grond gelijk gemaakt.

64. Het jaar 1975 is het laatste van het bestaan van de pleisterplaats 'Maple Farm'. De foto dateert van 19 februari 1975 en laat de gevel aan de kant van de Rucphenseweg zien. . Op 27 februari 1975 werd het voormalige café volledig met de grond gelijk gemaakt.

7. De oude bebouwing bij 'Maple Farm', het huis op de zuidoostelijke hoek

65. De familie Van der Bom (afkomstig uit Oudenbosch) had in vroegere tijd bij het kruispunt een boomkwekerij met de naam 'Maple Farm'. Zij liet er ook een woonhuis bouwen, dat in 1974 niet hoefde te wijken voor de nieuwe autosnelweg. De foto werd gemaakt op 1 september 1968.

66. Nog steeds staat het vroegere huis van de familie Van der Bom overeind. Veel is er niet gewijzigd. Het kon blijven staan, omdat er alleen aan de noordzijde een flinke breedte nodig was voor de nieuwe autosnelweg, terwijl aan de zuidzijde slechts een parallelweg voor plaatselijk verkeer kwam. Het huis stond destijds al een eindje ten zuiden van de Rijksweg.

Geschiedenis spoorwegen in en om Roosendaal